Data publikacji:

Drzewko bonsai – podstawy hodowli

Bonsai to japońska tradycja hodowli miniaturowych drzew w doniczkach lub specjalnych tackach i naczyniach, której historia ma ponad 1000 lat. Drzewka bonsai są jednym z symboli Kraju Kwitnącej Wiśni, znanym dobrze na Zachodzie od XIX wieku. Hodowla bonsai to długotrwały i często bardzo drobiazgowy proces, który uczy pokory i cierpliwości. Osiągane efekty potrafią być jednak niezwykle widowiskowe i zachwycające. Dzięki specjalistycznym sklepom, bogatej literaturze oraz poradnikom dostępnym w sieci, przygodę z bonsai może rozpocząć praktycznie każdy chętny. W artykule zawarliśmy podstawowe informacje na temat hodowli drzewek oraz niezbędnych do tego celu narzędzi.
drzewko bonsai
Osoby zainteresowanie uprawą bonsai obecnie mogą zamówić także w Polsce dojrzałe drzewka, które sprzedawane są wraz z doniczkami. Egzemplarze te występują w dwóch rodzajach. Pierwszy to egzemplarze przygotowane wyłącznie do rośnięcia w zamkniętych pomieszczeniach. Drugi to rośliny przeznaczone do ustawienia w ogrodzie lub na tarasie czy balkonie. Ceny egzemplarzy zaczynają się tutaj w okolicach kilkuset złotych, a kończą na kilku tysiącach. Wiele z tych roślin jest dość wrażliwa na wiele czynników środowiskowych i wymaga odpowiedniej opieki, którą w większych miastach możemy otrzymać na zamówienie, jeżeli nie czujemy się na siłach, by sprostać temu wyzwaniu.
Oczywiście znacznie większą satysfakcję przyniesie nam samodzielne wyhodowanie i formowanie drzewa zgodnie z naszymi własnymi upodobaniami. Przyjrzymy się zatem, jak się za to zabrać.

Hodowla bonsai – wybieramy drzewko

Dojrzałe drzewa bonsai osiągają niewielkie rozmiary, nie przekraczają kilkudziesięciu centymetrów wysokości, wykształcają jednak grubą korę oraz często bardzo imponującą koronę, przypominając do złudzenia swoje występujące w naturze odpowiedniki. Wbrew przekonaniu niektórych osób, hodowcy nie używają w tym przypadku specjalnych karłowatych odmian roślin liściastych i iglastych. Wręcz przeciwnie, dzięki specjalnym zabiegom osiągają podobny efekt, wykorzystując do tego sadzonki dziesiątek pospolitych oraz bardziej egzotycznych gatunków, na przykład mogą to być klony, wiśnie, dęby, oliwki, sosny, jałowce, jabłonie lub wiązy.
Pojawia się zatem pytanie, jaki typ drzewa wybrać? Jak zaznaczyliśmy, mamy tutaj niezwykle szeroki wybór – niektóre drzewa są mniej lub bardziej podatne na formowanie, a konkretne informacje na ten temat znajdziemy w sieci. Zarówno początkujący, jak i doświadczeni hodowcy zazwyczaj wybiorą gatunek, który najbardziej do nich przemawia i urzeka wyglądem. Duży wpływ na prezentację drzewka mają jego liście oraz kwiaty, a także sposób, w jaki się rozrasta. Czasami trudno poprzestać na jednym egzemplarzu, dlatego też pasjonaci równocześnie opiekują się zazwyczaj wieloma bonsai, które znajdują się w różnym stadium gotowości.
Ma się rozumieć, że rozpoczęcie hodowli od małej sadzonki jest wyzwaniem na lata, nie daje gwarancji sukcesu, a pierwsze ciekawe efekty osiągniemy dopiero po dłuższym czasie. Dla zaczynających przygodę z hobby przeznaczone są tzw. pre-bonsai, a więc specjalne zestawy pozwalające na naukę od podstaw. W ich składzie znajduje się małe drzewko pochodzące wprost ze szkółki leśnej, doniczka, druty do formowania i podłoże. Wykonując odpowiednie zabiegi, z młodej rośliny jesteśmy w stanie już samodzielnie uformować potencjalne bonsai. Cena tego typu zestawu nie przekracza zazwyczaj kilkuset złotych. Wszystko zależy tu od wieku i gatunku drzewa.

Hodowla bonsai – przycinanie i pielęgnacja

Podstawową techniką formowania drzewek bonsai jest ich przycinanie, dokonywane przede wszystkim w okresie wiosennym i letnim. Do tego celu wykorzystuje się najczęściej specjalne kleszcze, dzięki którym powstałe rany goją się znacznie szybciej niż po użyciu ostrych sekatorów. Praktyka przycinania pozwala ograniczyć wzrost rośliny oraz starannie uformować jej ostateczny kształt. Każdy ruch powinien tu być jednak poprzedzony staranną analizą, bowiem raz usunięta gałązka nie odrośnie w tym samym miejscu. Bierzemy też pod uwagę specyfikę danego gatunku. W sieci oraz w książkowych poradnikach znajdziemy wiele szczegółowych wskazówek oraz cennych porad na temat przycinania bonsai.
Drugą techniką formowania drzewa jest jego drutowanie, a więc owijanie metalowymi drutami gałęzi w celu nadania im z czasem pożądanego kształtu. Metal, z jakiego są wykonane druty, to odporne na korozję aluminium i wyżarzona miedź. Zabieg ten wykonujemy o dowolnej porze roku. Metalowe przewody usuwamy oczywiście nim zaczną wrastać w nie gałęzie. Czynność, podobnie jak przycinanie, wymaga uwagi, wiedzy i zachowania ostrożności. Pomocne okażą się tutaj poradniki, a także inspiracje zaczerpnięte ze studiowania fotografii bonsai innych, bardziej doświadczonych hodowców.
Bonsai, jak każdą roślinę, należy też regularnie podlewać. W tym wypadku wiele zależy od wybranego gatunku drzewa. Koniecznie musimy znać od podszewki jego preferencje (także te dotyczące światła i temperatury!). Na częstotliwość nawadniania ma wpływ wielkość doniczki – ziemia w małych naczyniach dość szybko wysycha. Niezbędne jest też regularne przesadzanie. Specjaliści radzą dokonywać go co około dwa lata. Nie zaszkodzi też, gdy sięgniemy po specjalistyczny nawóz i mieszanki ziemi.
Zdjęcie: Envato Elements