Data modyfikacji:

Cis – pielęgnacja, odmiany, wymagania, jaka ziemia

Ozdoba każdego ogrodu – łatwo się go uprawia, a roślina odwdzięcza się pięknymi pędami z czerwonymi kuleczkami. Cis – roślina niewymagająca, piękna, choć trująca, i długowieczna – najstarszy rosnący w województwie dolnośląskim cis ma podobno 1300 lat . Jak uprawiać cis? Podpowiadamy.
Cis
Cis to częsty gość naszych ogrodów, skwerków i miejskich pasów zieleni. Te popularne krzewy iglaste w swej czystej odmianie nie nadają się do uprawy w naszej szerokości geograficznej, ale liczne odmiany – niższe i o ładniejszym kroju – już tak. Odmiany mieszane mają też barwne igły i czerwone owoce, które oryginalnie zdobią ogrody. Cis pospolity (Taxus baccata) jest sporym krzewem lub drzewem iglastym należącym do rodziny cisowatych (Taxacpeae). Rośnie w Europie, w stanie naturalnym w Polsce trudno go spotkać, a jeśli już, to jest domieszką w podszyciu lasów liściastych lub mieszanych. Jest częściowo chroniony. Za to stał się wyjątkowo popularnym, wiecznie zielonym krzewem ozdobnym w naszych ogrodach. Jest tak za sprawą pięknych, zielonych igiełek, czerwonych owoców i ogólnie dobrej kondycji i odporności krzewu. Cisów nie należy sadzić w pobliżu miejsc, gdzie będą bawić się dzieci, ponieważ wszystkie jego części są trujące. Dlatego też, wykonując prace pielęgnacyjne, np. przycinanie, trzeba używać rękawic ochronnych i maseczki.

Jak wygląda cis?

Łatwo go odróżnić od innych iglaków, bo ma charakterystyczne igły – długie, osiągające nawet 4 cm, płaskie, o równej szerokości, na wierzchu ciemnozielone, od spodu jaśniejsze z dwoma paskami. Krzewy mają brunatnoszarą, popękaną korę, która łuszczy się w charakterystyczny sposób – szerokimi płatami. Nowe pędy cisu rosną najpierw luźno, a ich igły są luźno rozmieszczone, mają zielony lub brązowo-zielony kolor.
Cis pospolity może urosnąć do rozmiarów imponującego drzewa – może osiągnąć nawet wysokość do 20 m. Odmiana cisu pospolitego o nazwie Overeynderi może dorosnąć do 4 m wysokości, zaś cis pospolity David nie będzie większy niż 2,5 m. Cis może mieć jeden pień – wówczas jego korona będzie stożkowata albo podłużna, kolumnowa. Jeśli będzie miał więcej pni, to konary ułożą się w koronę rozłożystą, proporcjonalną. Gałęzie rosną do góry, a wokół pnia na niższych partiach rosną cienkie, krótkie gałązki.

Cis – kwitnienie

Cis jest dwupienny, co oznacza, że kwiaty żeńskie i męskie rosną na różnych roślinach. Jeśli więc masz w ogrodzie tylko męskie krzewy lub tylko damskie, twoje cisy nigdy nie zakwitną. Jasnożółte kwiaty żeńskie są niepozorne i pojedyncze, męskie – liczne, kuliste lub długie, umiejscowione na spodniej stronie pędów. Kwitną od lutego do kwietnia. Dojrzałe nasiona są otoczone mięsistą, czerwoną osnówką – jest to jedyna część cisu, która nie jest trująca.

Cis – uprawa i wymagania

  • Cis najbardziej lubi rosnąć w cieniu, ale poradzi sobie też na stanowiskach słonecznych.
  • Lubi glebę od umiarkowanie kwaśnej do zasadowej.
  • Roślina ta lubi też wilgoć i nie powinniśmy doprowadzać do przesuszania ziemi u jej młodych okazów. Latem warto nawadniać glebę wokół cisów.
  • Cis pospolity dobrze znosi mróz i jest rzadko atakowany przez choroby.

Cis – sadzenie z nasion lub sadzonek

Rozmnażanie cisów może odbywać się za pomocą nasion lub sadzonek. Metoda nasienna jest trudniejsza i czasochłonna. Jeśli jednak postanowimy nią rozmnażać cisy, należy we wrześniu lub październiku zebrać czerwone owoce i wydobyć z nich nasiona z osnówki, a następnie trzymać je przez cztery miesiące w temperaturze około 20 stopni Celsjusza, a przez kolejne cztery miesiące przed sianiem trzeba poddać je stratyfikacji w chłodnym piasku w temperaturze około 5 stopni Celsjusza. Nasiona te wysiewamy jesienią albo wiosną w kolejnym roku najpierw do skrzynek z torfową ziemią i piaskiem, a doniczki stawiamy w zacienionym miejscu w szklarni.
Możesz też rozmnażać cis za pomocą sadzonek. Sadzonki odcinamy z roślin jesienią – lepsze będą duże sadzonki zdrewniałe, odcięte z wierzchołków, niż te młode, świeże. Odcięte sadzonki trzeba oczyścić od dołu z igieł i zanurzyć w ukorzeniaczu i zaprawie antygrzybowej. Następnie sadzonki wkładamy do doniczki z ziemią torfową z piaskiem i wstawiamy do chłodnej szklarni. Podłoże nie powinno mieć wyższej temperatury niż 10 stopni Celsjusza. Gdy sadzonki wypuszczą korzenie, należy rozsadzić je do oddzielnych doniczek i umieścić pod cieniówką. W następnym roku latem – w sierpniu, albo na wiosnę – w kwietniu, trzeba posadzić sadzonki na docelowe miejsce.
Pamiętaj, że warto sprawdzić pH podłoża – cisy nie będą dobrze rosły na glebach kwaśnych. Sadzonki wkładaj do szerokich dołków wypełnionych żyzną ziemią z odrobiną torfu (odkwaszonego). Sadzonkę zasyp do połowy ziemią i podlej. Potem uzupełnij dołek ziemią tak, by zakryć sadzonkę w połowie. Istotne, żeby roślina była zakryta ziemią w takim samym stopniu, jak było to wcześniej, gdy ukorzeniała się.

Cis – żywopłoty marzeń

Cis dobrze poddaje się formowaniu, dlatego świetnie sprawdza się do tworzenia żywopłotów, a nawet rzeźb roślinnych. By uzyskać gęsty żywopłot, małe krzewy należy sadzić w jednym rządku w odległości od 30 do 50 cm lub w dwóch rzędach naprzemiennie. Najlepsze żywopłoty urosną z odmian o prostym lub kolumnowym pokroju. Cisowe żywopłoty sprawdzają się nie tylko w prywatnych ogrodach, ale także na miejskich skwerach i w parkach.
By miały pożądany kształt, cięcie należy rozpocząć wiosną, najlepiej już w marcu lub kwietniu. Latem cis będzie bujny i trudniej będzie go formować. Cięcia przeprowadzone wczesną wiosną lub latem, w lipcu, sprawią, że rośliny zdążą się zregenerować przed zimą, zaś przycinanie wykonane później spowoduje, że cis może nie zdążyć odrosnąć i nabrać sił przed zimowaniem.
Zdjęcie: rawf8/Envato Elements
Agnieszka Jastrzębska
Agnieszka Jastrzębska

Dla redakcji serwisów Ceneo najchętniej piszę o modzie. I choć strojenie się, to szczyt próżności, to w przysłowiu „jak cię widzą, tak cię piszą” jest wiele prawdy. A w dzisiejszych czasach moda to także mocny nośnik światopoglądu, o czym przekonuje np. jedna z moich ulubionych projektantek, Vivienne Westwood. Lubię też pisać o wnętrzach, ponieważ to one tworzą naszą codzienność. Chętnie doradzam też rodzicom, ponieważ rodzicielstwo to wielka i pouczająca przygoda. Rekomenduję też dobre książki i ciekawe miejsca na świecie. Prywatnie jestem mamą 11-latki, pracuję z dziećmi, uczę się grać na gitarze i planuję trenować boks.