Data publikacji:
Dąb - pielęgnacja, odmiany, wymagania, jaka ziemia?
Dąb (łac. Quercus) to rodzaj drzew i krzewów liściastych, które wchodzą w skład rodziny bukowatych. Naukowcy rozróżniają około 600 gatunków dębów, a ich różnorodność zwiększa się jeszcze bardziej jeżeli weźmiemy pod uwagę to, że występują one w wielu odmianach. Dęby w naturze rosną w lasach klimatu umiarkowanego na półkuli północnej. Nie są również rzadkim widokiem na niższych podzwrotnikowych szerokościach geograficznych, gdzie zasiedlają wysokie górskie stoki i doliny. Dąb jest hodowany ze względu na swoje niezwykle solidne i twarde drewno, a także korek. Wiele drzew sadzonych jest też jako rośliny ozdobne w parkach i ogrodach.
Dąb – wygląd i najważniejsze informacje
Dęby rosną w umiarkowanie szybki tempie i charakteryzują się niezwykłą długowiecznością, w pojedynczych przypadkach osiągając nawet ponad 1000 lat. Z tego też powodu są powszechnie kojarzone ze stabilnością i tradycją, bardzo często sadzi się je jako drzewa pamiątkowe. Wiele kultur na naszym kontynencie wierzyło w to, że w dębach żyją różnego rodzaju bóstwa lub przypisywało im magiczne właściwości. Do dziś symboliczne przedstawienia liści lub żołędzi rośliny znajdziemy w wielu herbach, detalach architektonicznych, dziełach sztuki, a także na monetach.
Dęby to wysokie drzewa, które wyrastają na wysokość nawet 50 metrów. Gatunki krzaczaste osiągają jednak zaledwie od kilkudziesięciu centymetrów do kilku metrów. Pień drzewa pokryty jest szarą lub ciemnobrązową korą, w młodym wieku jest zazwyczaj gładka, ale z czasem pokrywa się pionowymi bruzdami, które często zaczynają pękać. W dojrzałych i dużych drzewach jest ona bardzo gruba. Z pokruszonej kory przygotowuje się odwary lecznicze, mające działanie przeciwgrzybiczne i przeciwbakteryjne i przeciwzapalne.
Liście dębu są podłużne (od kilku do kilkunastu centymetrów długości), zazwyczaj skórzaste, odznaczają się wrębnymi, klapowanym lub mocno ząbkowanymi i piłkowanymi brzegami. Większość gatunków zrzuca je na zimę, część jest jednak zimozielona.
Dąb – kwitnienie i owocowanie
Dęby to drzewa jednopienne, oznacza to, że na ich gałęziach pojawiają się zarówno męskie, jak żeńskie kwiaty. Pierwsze z nich zebrane są w długie zwisające z gałęzi kotki, te drugie występują pojedynczo lub w małych kłosach. Roślina jest wiatropylna. Na pyłki drzewa jest wrażliwych wielu alergików. Kwitnąć zaczynają dopiero osobniki w wieku kilkudziesięciu lat. Kwiatostany rozwijają się w maju i kwietniu wraz z pierwszymi liśćmi.
Owoce dębu to owalne orzechy, powszechnie znane w naszym kraju jako żołędzie. Są one połączone z otwartą miseczką. Dojrzewają one w przeciągu jednego lub dwóch lat. Żołędzie wielu gatunków nadają się do spożycia i często były stosowane jako karma dla zwierząt lub dodatek do posiłków i sałatek.
Dąb – pielęgnacja i wymagania
Dęby świetnie radzą sobie w polskich warunkach pogodowych, przedstawicielom gatunku nie straszne są mroźne zimy i upalne lata. Nie oznacza to jednak, że dąb w ogrodzie lub na działce możemy pozostawić sobie samemu sobie i sadzić w dowolnym miejscu. Decydując się na hodowlę drzewa trzeba wziąć pod uwagę kilka podstawowych kwestii.
Po pierwsze, duże dęby preferują dobrze nasłonecznione stanowiska i nie rozwijają się dobrze pozostając w cieniu innych drzew lub budynków. Mniejsze gatunki i odmiany lepiej radzić będą sobie jednak w takich warunkach. Rośliną zazwyczaj nie straszne jest zasolenie gleby lub zanieczyszczenia powietrze, z tego powodu z powodzeniem sadzi się je przy drogach oraz w przestrzeniach miejskich. Dęby względnie dobrze znoszą też przycinanie i formowanie.
Warto pamiętać, że rośliny są podatne na choroby wywołane przez grzyby (przede wszystkim Mączniaka), ich pojawienie się można poznać np. za sprawą nalotu na liściach. Walka z tymi szkodnikami wymaga użycia specjalistycznych środków chemicznych i natrysków, z łatwością mogą one bowiem zabić młode sadzonki oraz nieodwracalnie uszkodzić starsze osobniki.
Jaką ziemię lubi dąb?
Dęby preferują typową leśną glebę próchniczą lub gliniastą o umiarkowanej wilgotności oraz odczynie obojętnym lub lekko zasadowym. Choć niektóre gatunki odnajdą się też dobrze na glebach piaszczystych. W przypadku gruntów ubogich w związki odżywcze stosujemy nawozy naturalne lub mineralne.
Dąb przesadzanie
Dęby przesadzamy poza okresem wegetacyjnym drzewa, możemy dokonać tego jesienią, od września do końca listopada, albo wczesną wiosną, po ustąpieniu przymrozków do początku kwietnia.
Dąb – najpopularniejsze odmiany/gatunki
W Polsce spotykamy pięć głównych gatunków dębów – burgundzki, szypułkowy, bezszypułkowy, czerwony i omszony.
- Dąb burgundzki – szybko rosnące drzewo, które osiąga do 35 metrów wysokości, posiada owalną i kulistą koroną. Rośnie na różnym typie podłożona.
- Dąb szypułkowy – dość wymagający gatunek wyrastający nawet do ponad 50 metrów wysokości. W sklepach znajdziemy jednak wiele specjalistycznych odmian o mniejszych rozmiarach.
- Dąb bezszypułkowy – drzewo dorastające do ok. 40 metrów, świetnie sprawdza się w dużych ogrodach i parkach.
- Dąb czerwony – gatunek mający maksymalnie nieco ponad 20 metrów. Bardzo mało wymagający. Cechą charakterystyczną rośliny są liście, które jesienią przyjmują intensywne pomarańczowe i żółte barwy.
- Dąb omszony – wysokością zbliżony do dębu czerwonego. Drzewa z gatunku są wrażliwe na mróz i nie lubią cienia. Posiada owłosione od spodu liście i wytwarza niewielkie żołędzie.
Polecamy:
Jaki zawór do zmywarki wybrać?
2024-04-22
Przystawna, składana, wielopozycyjna... Sprawdź, jaką drabinę aluminiową wybrać
2024-04-22
Ile farby na 100 m2 dachu jest potrzebne?
2024-04-18
Jaki kabel do termostatu pokojowego?
2024-04-15
Jaki kabel od skrzynki do domu?
2024-04-11
Piekarniki do zabudowy: ranking produktów
2024-04-08
Autor: Michał Kułakowski