Data publikacji:

Jak naostrzyć nóż? Sposoby na naostrzenie noży

Nieostry nóż bywa wyjątkowo irytujący, a właściwie nie istnieją noże, które wraz z upływem czasu użytkowania nie stają się coraz bardziej tępe. Niezależnie od tego, czy chcemy naostrzyć nóż survivalowy, standardowy nóż kuchenny, czy do chleba, warto wiedzieć, jak to robić, by nie uszkodzić ostrza oraz cieszyć się wystarczająco ostrym narzędziem. Dzięki temu cięcia będą precyzyjne, nie będą wymagały wkładania w czynność większej siły, a krojone produkty będą prezentować się dobrze. Dowiedz się, jak naostrzyć nóż.
ostrzenie noży

Jak naostrzyć nóż?

Niezależnie od wybranej metody ostrzenia oraz akcesorium, które wykorzystamy do tej czynności, ostrzenie noża zaczyna się zawsze od części tuż przy rękojeści, stopniowo przechodząc do czubka ostrza. Wykonywane ruchy powinny być pewne, płynne i posuwiste. Noża nie należy dociskać zbyt mocno do ostrzałki – lepiej przykładać go delikatnie, a wykonać w czasie ostrzenia nieco więcej ruchów. Nóż ostrzymy z obu stron.
Cały proces rozpoczyna się przykładowo od ostrzałki o gradacji pomiędzy 100 a 120, w celu wstępnej obróbki ostrza. Później przechodzi się do ostrzenia z gradacją około 280, natomiast procedurę kończy się wygładzeniem noża kamykiem o gradacji około 1000. Należy jednak pamiętać, że są to wyłącznie wartości orientacyjne, a w niektórych przypadkach gradację dobiera za nas niejako producent. Ostrzałki o gradacji pomiędzy 400 a 200 wystarczą do naostrzenia nawet najbardziej stępionych noży. Do akcesoriów, które regularnie ostrzymy, wystarczy gradacja pomiędzy 600 a 800, natomiast do samego wygładzania noży – około 1000.

Rodzaje ostrzałek do noży

Diamentowe ostrzałki do noży

Wyglądem przypominają pręt z rękojeścią, która umożliwia pewne trzymanie ostrzałki. Dobrze sprawdzają się przy regularnym ostrzeniu i wygładzają powierzchnię noża. Jeśli jednak mamy do czynienia z cięższym przypadkiem, być może lepiej będzie zdecydować się na bardziej skuteczną ostrzałkę. Dużą zaletą ostrzałek diamentowych jest to, że nadają się również do ostrzenia noży ceramicznych. Omawiany model doskonale sprawdzi się do regularnego ostrzenia, jeszcze zanim nóż stępi się całkowicie.

Osełki, czyli klasyczne kamienie ostrzące

Mogą być dostępne w formie kamieni ceramicznych lub naturalnych. Osełki mają formę zaokrąglonej płytki lub prostokątnego kamyka. Kamienie ceramiczne do ostrzenia noży są bardzo odporne, twarde i praktyczne w stosowaniu. Są niepodatne na zapychanie się, co jest ich ogromną zaletą. Wadą kamieni ostrzących jest ich nierównomierne ścieranie się. Jeśli poszukujemy dobrej jakości ostrzałki naturalnej lub ceramicznej, nie należy na niej oszczędzać. Słaba ostrzałka może prowadzić do jeszcze większego stępienia ostrza, natomiast wysoka jakość akcesorium zapewni szybkie i wydajne ostrzenie.

Ostrzałka uniwersalna – jednofazowa czy dwufazowa?

Ostrzałki jednofazowe różnią się od dwufazowych tym, że mają funkcję wyłącznie ostrzenia noża. Narzędzia dwufazowe, oprócz ostrzenia, umożliwiają wygładzenie akcesorium, dzięki czemu krojenie przebiega później w sposób o wiele bardziej komfortowy. Ponieważ ostrzałki dwufazowe odniosły dość duży sukces, na rynku zaczęły pojawiać się już produkty trójfazowe. Nawet najbardziej podstawowe osełki w formie kamienia często jedną ze stron wykorzystują do ostrzenia, natomiast drugą do wygładzania noża. W przypadku innych rodzajów ostrzałek w ich budowie wyróżnić można dwa lub trzy rowki do ostrzenia – każdy z nich ma wówczas inną gradację.

Sposoby ostrzenia noży

Metoda bez ostrzałek

Ponieważ nie wszyscy dysponują ostrzałkami, zdarza się, że wykorzystywane są metody bez ostrzałek, jak przykładowo:
  • ostrzenie nóż o nóż – wybierając ten sposób, trzeba wziąć pod uwagę, że jest to metoda, która dobrze wygląda na filmach, ale nie zawsze sprawdza się w praktyce. Jeśli jednak potrafimy ostrzyć noże w ten sposób, może to być alternatywa dla ostrzałek;
  • ostrzenie o kubek ceramiczny – odwracając go do góry nogami oraz przesuwając nóż po jego krawędzi;
  • ostrzenie o parapet lub schody – pod kątem 20 stopni, z obu stron. Ostrzenie odbywa się podobnie do ostrzenia z osełkami.
  • Ostrzałki manualne

    Ręczne ostrzałki do noży to doskonały wybór do domowych zastosowań. Nie wymagają wkładania dużej siły w ostrzenie i pozwalają na praktyczną konserwację noży używanych w domu. Przy ich pomocy można ostrzyć noże, nie opierając ich o blat kuchenny czy stół. Ostrzałkę trzymamy w ręce, a następnie wykonujemy posuwiste ruchy. Tego rodzaju produkty dostępne są w formie bardzo wygodnych, eleganckich akcesoriów, które można znaleźć również w wersji kieszonkowej.

    Ostrzałki elektryczne

    Ostrzałki elektryczne są niezbędne w każdej profesjonalnej kuchni czy punkcie gastronomicznym. Można także z powodzeniem korzystać z nich w punktach, które zajmują się profesjonalnym ostrzeniem noży. Umożliwiają szybkie naostrzenie noża, zaoszczędzenie czasu oraz siły, ponieważ ostrzałka niemal samodzielnie ostrzy nóż. Można przyczepić ją do blatu w kuchni lub szafki, a następnie wyłącznie włożyć tępy nóż.

    Na co zwracać uwagę, wybierając ostrzałkę do noży?

    Dobra ostrzałka powinna utrzymywać za nas odpowiedni kąt ostrzenia noża – dzięki temu nadawać się będzie zarówno dla osób, które posiadają umiejętności w zakresie ostrzenia noży na bardziej podstawowych narzędziach, jak i dla początkujących. Dobrze, jeśli ostrzałka, oprócz ostrzenia zwykłych noży, umożliwia zadbanie o noże z ząbkami oraz ceramiczne. Bardzo istotna jest również łatwość czyszczenia oraz bezpieczeństwo – w przypadku tradycyjnych osełek zawsze istnieje ryzyko skaleczenia.
    Zdjęcie: Envato Elements
    Patrycja Wojas
    Patrycja Wojas

    Medycyna, lotnictwo, motoryzacja – to moje największe pasje. W wolnych chwilach maluję obrazy i wypoczywam z najbliższymi osobami w różnych krajach. Kocham podróże!