Data publikacji:

Kasztan – pielęgnacja, odmiany, wymagania, jaka ziemia

Czy sadzenie i uprawa kasztana jadalnego w Polsce to dobry pomysł? W zbiorowiskach leśnych kasztan jadalny rośnie często w towarzystwie dębu omszonego i dębu burgundzkiego. A koło czego dobrze urośnie w twoim ogrodzie? Poznaj specyfikę drzewa, jakim jest kasztan – pielęgnacja, odmiany, wymagania, jaka ziemia.
Kasztan

Jadalny kasztan – czym się charakteryzuje to drzewo?

Jest do roślina jednopienna, czyli na jednym drzewie znajdują się kwiaty męskie oraz kwiaty żeńskie. Zastanawiasz się, jakie kwiaty ma kasztan? Kwitnienie rozpoczyna na przełomie czerwca i lipca. Kwiaty są zapylane przez wiatr i przez owady. Kwiaty żeńskie mają kształt pączków i osadzone są u nasady niektórych kwiatostanów męskich. Te zaś, o długości do dwudziestu centymetrów, są drobne i białe. Kwitną drzewa dwudziestoletnie i trzydziestoletnie, ale na pędach odroślowych kwiaty obradzają już po sześciu latach.

Kasztan jadalny – owoce

Owocowanie kasztana następuje, gdy z kwiatów kasztana wykształcają się brązowe orzechy (czyli nasiona kaszana jadalnego). Są one osadzone po dwa lub trzy w bardzo kolczastej okrywie. W pełni owocowania kasztany pękają i spadają na ziemię. Dzieje się to na początku października.

Kasztan – uprawa w polskich warunkach

Kasztan jadalny to gatunek mało popularny w Polsce. Ze względu na to, że kasztan jadalny jest wrażliwy na przymrozki (zarówno te wiosenne, jak i te jesienne), zaleca się sadzenie go w cieplejszych regionach kraju w dużych ogrodach i w parkach.
Jeśli masz już w ogrodzie stary okaz kasztana, to nie musisz zbytnio przejmować się niskimi temperaturami powietrza. Jeśli jednak rośnie u ciebie w ogrodzie (lub jeśli sadzisz) młode drzewo liściaste – kasztan jadalny – to wiedz, że te rośliny zazwyczaj wymarzają od wierzchołka.
Jest to jednak zjawisko, które ma pozytywny wydźwięk, bo pobudza rozwój pąków w niższych partiach, nieco ponad ziemią. Z nich wyrastają odrośla, formujące się w nowe pnie i formy krzewiaste. Jest to zatem dobry sposób na rozmnażanie kasztanów.

Kasztan – wymagania. Jakie są wymagania stanowiskowe dla kasztana jadalnego?

Dużo słońca i dużo wilgoci. To dwa must have, jeśli chcesz, aby twoje drzewko dobrze rosło.
Jadalny kasztan – jaka ziemia będzie dobra pod uprawę rośliny? Kasztan najlepiej rośnie na głębokich, piaszczystych lub gliniastych glebach. Nie sadź go na glebach wapiennych.
Drzewo rośnie bardzo wolno przez pierwsze dziesięć lat od ukorzenienia się sadzonki. Natomiast rozrasta się jak szalone przez następne cztery dekady!
Kasztan jadalny jest odporny na zanieczyszczenia. Drzewo to nie wymaga nadmiernej uwagi, więc jego sadzenie przynosi dużo korzyści. Kasztan jadalny, oprócz tego, że jego owoce możesz wykorzystać w kuchni, prezentuje walory estetyczne, daje dużo cienia i upiększa ogród – zwłaszcza jesienną porą.

Kasztan – przesadzanie. Czy można przesadzać kasztan jadalny?

Kasztany można przesadzać do dziesiątego roku życia. Wiosną lub jesienią. Pamiętaj jednak, że dojrzała roślina nie zapuści korzeni podczas sadzenia jesiennego. Jeśli zatem chcesz odnieść sukces w przesądzaniu kasztana jadalnego, to będzie sprzyjać ci wiosna. Dlaczego? Zanim zacznie się mroźna zima, drzewo zakorzeni się w nowym miejscu i będzie wystarczająco silne, by znieść trudy zimy. Co jeszcze służy odniesieniu małego ogrodniczego zwycięstwa? Wybranie kiełków w wieku od dwóch do trzech lat, bez widocznych uszkodzeń kory i zdeformowanego pnia.
Uwaga – kasztan jadalny możesz zasadzić z owocu, który spadł z drzewa. Taki owoc osiągnął już dojrzałość i nadaje się do dalszego rozmnażania. Bądź czujny, bo pierwsze pędy mogą pojawić się za dwa tygodnie.

Kasztan – pielęgnacja drzewa

Jak wygląda pielęgnacja kasztana jadalnego? Prosto. Kilka wskazówek, jak pielęgnować kasztan jadalny:
  1. Regularne nawadnianie drzewa – tak, ale nadmierne podlewanie – nie.
  2. Ważne jest równomierne stosowanie nawozów – stosuje się ściółkowanie obszaru korzeni próchnicą i zgniłym obornikiem.
  3. Przycinanie formujące rób wiosną – skracaj młode pędy o około jedną czwartą ich długości.
  4. Chroń młode drzewa zimową porą.

Kasztan – odmiany uprawowe

Marony to najbardziej szlachetne odmiany kasztanów jadalnych. Mniej szlachetne kasztany jadalne nazywa się również z francuska châtaigne.
Odmiany kasztanowca jadanego różnią się między innymi terminem kwitnienia i dojrzewania owoców, przebarwianiem się jesienią liści, pokrojem, kształtem koron. I tak: lancetowate liście charakteryzują odmianę asplenifolia, żółte plamy lub obrzeża w tym kolorze mają odmiany aureomaculata i aureomarginata, a liście czerwone jesienią ma odmiana purpurea.

Kasztan a kasztanowiec – nie mylić gatunków!

Bywają mylone, nie tylko z nazwy. Kasztanowiec zwyczajny (inaczej nazywany biały) jest bardzo często spotykany w całej Polsce. „Tuż przed maturą kwitły kasztany” – czy znasz słowa tej piosenki? :) Kasztan jadalny a kasztanowiec zwyczajny to dwa zupełnie inne gatunki, należące do różnych rodzin botanicznych oraz mające inne zastosowanie i odmienny wygląd.

Jak rozróżnić kasztanowiec od kasztana?

Kasztanowiec zwyczajny posiada większe, dłoniaste, złożone liście. Daje gorzkie owoce, niejadalne dla ludzi przez zawartość substancji chemicznych o działaniu toksycznym. Jest dość odporny na niskie temperatury.
Kasztan jadalny to gatunek o lancetowatych, pojedynczych, dużych liściach. Jego owoce są smaczne, pożywne i wartościowe – bogate w witaminy, białka, tłuszcze, cukier, skrobię i sole mineralne. Można spożywać je na surowo, po upieczeniu, ugotowaniu i zamarynowaniu. Przyrządza się z nich pasty, puree lub zupy. We Francji owoce kasztana jadalnego uznawane są za przysmak narodowy.
Ewa Doniec
Ewa Doniec

Podróże z plecakiem, kolarstwo szosowe, góry wysokie. Pilot wycieczek, absolwentka ekonomii oraz turystyki i rekreacji.