Data publikacji: Sobota, 30.09.2023

Kiedy sadzić czosnek zimowy?

Czosnek to roślina powszechnie spotykana na całej półki północnej, która najlepiej czuje się w klimacie umiarkowanym. W Polsce jest on powszechnie uprawiany jako warzywo i wykorzystywany w kuchni do nadawania charakterystycznego smaku wielu tradycyjnym potrawom. Niektóre odmiany sadzi się też w ogrodach jako rośliny ozdobne. Czosnek sadzony na działkach i w ogrodach możemy podzielić na dwie grupy – wiosenną oraz zimową. W artykule skupiamy się na wszystkich najważniejszych aspektach związanych z czosnkiem zimowym.

Sadzimy czosnek zimowy

Czosnek zimowy – podstawowe informacje
Jak odróżnić czosnek zimowy od wiosennego?
Jaka ziemia dla czosnku zimowego?
Kiedy sadzimy czosnek zimowy?
Jak głęboko sadzić czosnek zimowy?
Jak gęsto sadzimy czosnek zimowy?
Po jakich warzywach sadzić czosnek zimowy?
Jak pielęgnować czosnek zimowy?
Kiedy wykopujemy czosnek zimowy?

Czosnek zimowy – podstawowe informacje

Czosnek zimowy to ogólne określenie dla odmian rośliny, które sadzimy przed nadejście zimy. W przeciwieństwie do odmian wiosennych, wyrasta on do większych rozmiarów, a także odznacza się większą odpornością na choroby, dzięki temu, że ukorzenia się przed nadejście mrozów, które eliminują dużą część szkodników i grzybów.

Ponad ziemią łodygi czosnku zimowego, w zależności od odmiany i warunków w ogrodzie, osiągają około 100–120 centymetrów wysokości. Wiosną pojawiają się na nich cebulki powietrzne, które możemy wykorzystać do sadzenia.

Jak odróżnić czosnek zimowy od wiosennego?

Cebulki czosnku zimowego są zazwyczaj większe od wiosennych i ważą od 60 gramów do 100 gramów. Mają one zazwyczaj od 6 do 10 okazałych ząbków.

Jaka ziemia dla czosnku zimowego?

Czosnek zimowy preferuje lekką glebę piaszczysto-gliniastą lub wapienną o obojętnym odczynie pH. Sadzenie czosnku zimowego w glebie kwaśnej będzie wymagało jej uprzedniego wapnowania. Czosnek preferuje też żyzną ziemię o dużej zawartości próchnicy i przewiewności. Eksperci odradzają sadzenia rośliny w glebie zlewnej i łatwo zaskorupiającej.

Kiedy sadzimy czosnek zimowy?

Tradycyjnie czosnek zimowy sadzi się wczesną jesienią, doświadczeni ogrodnicy polecają zwłaszcza połowę października. W zależności od pogody oraz harmonogramu pracy czasami decydują się jednak na późny wrzesień lub początek listopada. Kluczowe jest to, by roślina ukorzeniła się przed nadejściem niskich temperatur, z drugiej strony nie powinna się ona jednak za bardzo rozwinąć, bowiem naraża się wówczas na przemarznięcie. Przed posadzeniem czosnku warto więc sprawdzić długoterminowe prognozy pogody.

Jak głęboko sadzić czosnek zimowy?

Czosnek zimowy sadzimy głębiej niż odmianę wiosenną, co zapobiega ryzyku przemarzania rośliny. Eksperci radzą, by ząbki umieszczać na głębokości od około 5 centymetrów do 8 centymetrów, wkładając je w pozycji pionowej, szerszą częścią skierowaną w dół. Dla osiągnięcia najlepszych wyników powinniśmy wybierać dość duże ząbki, z których wyrastają bardziej dorodne egzemplarze, które pochodzą z dojrzałych główek o fioletowym zabarwieniu i ostrym zapachu i smaku. Cebulki powietrzne sadzimy natomiast na głębokości 1–1,5 centymetra.

Jak gęsto sadzimy czosnek zimowy?

Czosnek zimowy sadzimy w rzędach, pomiędzy którymi zachowujemy około 20–30 centymetrów wolnej przestrzeni. Ząbki lub cebulki umieszcza się w odległości około 7–10 centymetrów.

Po jakich warzywach sadzić czosnek zimowy?

Z reguły czosnek uprawia się w miejscu, w którym w poprzednich sezonach rosły inne popularne warzywa, takie jak ogórki, kapusta, ziemniaki lub seler, szczególnie te należące do gatunków motylkowatych, a więc np. groch, fasola i bób. Dla ochrony rośliny odradza się jednak sadzenia czosnku na grządkach zajmowanych wcześniej przez inne rośliny cebulowe, zwiększamy bowiem wtedy ryzyko pojawienia się szkodników i chorób grzybowych właściwych tym roślinom, które mogą zniszczyć cały plon. Czosnek zimowy sadzi się też bardzo często obok lub wśród truskawek, jego obecność chroni owoce przed szarą pleśnią.

Jak pielęgnować czosnek zimowy?

Podczas uprawy czosnku zimowego musimy pamiętać, że roślina lubi dobrze nawodnioną glebę, wiąże się to z jej częstym podlewaniem w okresie suszy. Dostarczenie wody przerywamy jednak na dwa tygodnie przed zbiorami.

Bardzo ważne w uprawie jest też odchwaszczanie grządek, w ogródkach zazwyczaj ogranicza się ono do ręcznego wyrywania niepożądanych roślinnych gości. Podczas pracy warto też rozdrobnić wierzchnią warstwę gleby.

Zwyczajowo po pojawieniu się pędów kwiatostanowych na łodygach ogrodnik szybko je ścina. Zabieg ten zwiększy wielkość cebulek oraz ogólne plony. Roślina nie zużywa w ten sposób energii do produkcji kwiatów i nasion. Jeżeli jednak planujemy wykorzystać cebulki powietrzne do sadzenia, kwiatostany pozostawiamy samym sobie.

Kiedy wykopujemy czosnek zimowy?

Czosnek zimowy zazwyczaj wykopujemy w lipcu. Sygnałem informującym nas o tym, że pora przystąpić do zbiorów, jest pojawienie się pierwszych zasychających liści lub twardnienia i wysuszania się łodygi. Specjaliści zalecają, by nie zwlekać w takich wypadkach z usunięciem roślin. Jeżeli poczekamy zbyt długo, główki zaczną się rozpadać w ziemi, a poszczególne ząbki będą się ukorzeniać.

Po wykopaniu czosnek zostawia się na świeżym powietrzu przez kilka dni do wysuszenia. Wybieramy więc na to dobre miejsce, które będzie osłonięte od ewentualnego deszczu. Następnie główki z przyciętymi łodygami splatamy w tradycyjne warkocze i przenosimy np. do spiżarni. Warto jednak pamiętać, że czosnek zimowy przechowuje się znacznie gorzej niż wiosenny. Jeżeli zależy nam na dłuższym magazynowaniu, wybierzmy odmiany tego drugiego typu.

Zdjęcie: Envato Elements