Efekt pierwszej nocy – dlaczego nie możemy spać w nowym miejscu?
Znasz to? Spędzasz pierwszą noc na urlopie lub podczas wyjazdu służbowego i zamiast błogo spać, niespokojnie przewracasz się z boku na bok. To nic dziwnego – efekt pierwszej nocy, czyli bezsenność w nowym miejscu, to przypadłość, która dopada wielu z nas. Dlaczego tak się dzieje? Naukowcy znaleźli odpowiedź na to pytanie.
Bezsenność jest irytująca zawsze, ale gdy jesteś w podróży, może szczególnie dokuczyć. Bo jak cieszyć się urlopem lub dobrze wypełnić swoje obowiązki na wyjeździe służbowym, jeśli masz za sobą nieprzespaną noc? Na nic liczenie owiec czy inne sprytne triki, które mają przynieść upragniony sen. Twój mózg chce inaczej, więc niezależnie od tego, jak bardzo wytężysz silną wolę, w nowym miejscu najprawdopodobniej będziesz mieć problemy z zaśnięciem. Ale nie załamuj się – istnieją sposoby na zminimalizowanie przykrych skutków efektu pierwszej nocy.
Dlaczego nie możesz spać w nowym miejscu?
Jak czytamy na blogu Crazy Nauka, wszystko przez to, że podczas nocy spędzonej w nowym miejscu ludzki mózg pracuje niesymetrycznie. Jedna półkula zapada w sen, druga niestety pozostaje wciąż aktywna. Twórcy popularnonaukowego portalu, powołując się na wyniki eksperymentów badaczy z amerykańskiego uniwersytetu w Rhode Island piszą, że może to wynikać z ewolucyjnego przystosowania organizmu do czuwania. Jeśli zasypiamy w nowym miejscu, to bardzo prawdopodobne, że nie czujemy się w nim bezpiecznie. Najbliższe otoczenie nie jest nam znane, dlatego umysł pozostaje w stanie czuwania, aby możliwie szybko zareagować na potencjalne niebezpieczeństwo.
Jak wynika z badań, przypadłość ta dotyka nas w różnym stopniu. Jedni w nowym miejscu zarwaną noc mają jak w banku, inni z kolei będą się wielokrotnie w nocy wybudzać. Pozostaje mieć nadzieję, że mózg szybko przystosuje się do nowego miejsca i kolejna noc w nieswoim łóżku będzie już łatwiejsza do zniesienia
Co dzieje się z ludzkim organizmem po nieprzespanej nocy?
Każdy, kto ma za sobą zarwaną noc, pewnie pamięta to nieprzyjemne uczucie ciągłego zmęczenia i dekoncentracji. Jak czytamy na stronach portalu NaTemat, już jedna nieprzespana noc może powodować zwiększoną wrażliwość na bodźce kolorystyczne oraz świetlne. Zmęczony umysł odbiera je znacznie intensywniej, niż wtedy, gdy w nocy śpimy spokojnie. Jak z kolei podaje Poradnik Zdrowie bezsenność może spowalniać metabolizm i w efekcie prowadzić do nadwagi. W kontekście efektu pierwszej nocy może to być szczególnie kłopotliwe w przypadku osób, które dużo podróżują lub wyjeżdżają służbowo.
Jak zasnąć w nowym miejscu i poprawić jakość snu?
Na szczęście istnieje kilka sprawdzonych trików, które pomogą ci pokonać zaburzenia snu i zniwelować skutki efektu pierwszej nocy. Specjaliści polecają, aby w podróż zabrać z sobą rzecz, która będzie przypominać ci twoją własną sypialnię. Może to być poduszka albo koc. Pewnie wydaje ci się to dziwne - tracić cenne miejsce w walizce akurat na poduszkę lub koc? W tym przypadku musisz sobie przekalkulować, co jest dla ciebie ważniejsze – zdrowy sen, czy przedmioty, które będą musiały zwolnić miejsce dla domowej poduchy?
Dodatkowo dobrą receptą na problemy ze snem jest przestrzeganie zasad higieny snu. O co w tym chodzi? Zacznij od odłożenia na bok elektronicznych gadżetów. Jeśli w łóżku ostatni raz przeglądasz aktualności na Instagramie czy Facebooku, nie ma się co dziwić, że nie możesz zasnąć. Po pierwsze niektóre treści mogą cię pobudzać emocjonalnie. Po drugie światło emitowane przez ekran urządzenia hamuje wydzielanie melatoniny, czyli hormonu snu. Dlatego lepszym rozwiązaniem jest nastawianie budzika nawet w zegarku ręcznym, niż dzielenie łóżka ze smartfonem.
Kolejna rzecz, która może utrudniać ci zasypianie to zbyt wysoka temperatura. Gdy w pomieszczeniu jest za ciepło twój organizm przegrzewa się, co może powodować trudności z zaśnięciem lub wybudzanie. Optymalna temperatura, jaka powinna panować w miejscu, gdzie śpisz, to około 18 stopni Celsjusza.
Dodatkowo, jeśli zastanawiasz się, jak zasnąć w nowym miejscu, przed pójściem spać warto skontrolować stan zasłon lub rolet. Jeśli do środka wpada światło z zewnątrz, emitowane np. przez uliczne latarnie lub przejeżdżające samochody, to również może mieć kiepski wpływ na jakość twojego snu. Przekonaj się zatem, czy zasłony są szczelnie zasłonięte, a jeśli ich brakuje, warto zaopatrzyć się opaskę na oczy.
Ty też zmagasz się z efektem pierwszej nocy? Zaburzenia snu w podróży czy podczas wyjazdu służbowego mogą skutecznie zepsuć całą frajdę, jaka wiąże się z wyprawą. Ale nawet, jeśli powyższe wskazówki nie rozwiążą problemu podczas pierwszej nocy w nowym miejscu, nie załamuj rąk – wszak chodzi tu jedynie o ten pierwszy nocleg. Później powinno być już z górki. A efekt pierwszej nocy w nowym miejscu zdaje się być potwierdzeniem porzekadła – wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej.
Autor: Kamila Zalińska-Woźny
Wysokość biurka. Jak obliczyć wymiary do wzrostu?
2022-12-29
Jak odpowietrzyć grzejnik?
2022-09-20
Malowanie mebli – kompleksowy poradnik
2022-08-21
Stół na Wielkanoc – jak powinien wyglądać stół na Wielkanoc?
2022-03-31
Kuchnia na wymiar. Ile kosztuje? O czym pamiętać?
2022-02-01