Data publikacji:

Jak zrobić kompostownik? Poradnik

Jednym z większych problemów właścicieli ogrodów i działek jest duża ilość odpadów organicznych, takich jak stare liście, usunięte chwasty, przekwitłe kwiaty, skoszona trawa itd. W przypadku wielu osób trafiają one najczęściej do worków na śmieci, choć mogą być wykorzystane w bardziej odpowiedzialny sposób, który znany jest od tysięcy lat. Chodzi oczywiście o przygotowanie kompostu, stanowiącego skuteczny i naturalny nawóz. Do tego celu potrzebny jest jednak odpowiedni kompostownik, podpowiadamy więc, jak zabrać się za jego budowę.
jak zrobić kompostownik
Kompostownik to pojemnik, do którego trafiają materiały pochodzenia roślinnego znajdujące się w ogrodzie, a także niektóre kuchenne odpadki organiczne, takie jak np. resztki owoców i warzyw, skorupki jajek. Pozbywając się ich w taki sposób, oszczędzamy pieniądze na wywozie śmieci, co ma znaczenie zwłaszcza w przypadku dużych ogrodów i gospodarstw, gdzie w ciągu roku zbiera się często nawet setki kilogramów bioodpadów.
Odpady pozostawione same sobie w kompostowniku w efekcie naturalnego procesu rozkładu z czasem zamieniają się w kompost, który zawiera szereg związków mineralnych i substancji odżywczych, mogących się przydać większości roślin w ogrodzie. Aby skorzystać z tego nawozu, zazwyczaj rozrzuca się jego cienką warstwę bezpośrednio na glebie. Co istotne, środka tego nie sposób przedawkować, w przeciwieństwie do nawozów sztucznych. Jego użycie pozwala też zaoszczędzić pieniądze i uniknąć kupowania dużych ilości preparatów odżywczych w sklepach ogrodniczych.

Jak budujemy kompostownik?

Chociaż w marketach znajdziemy gotowe kompostowniki, ich cena jest często względnie wysoka. Niewątpliwie większą satysfakcję zyskamy, konstruując pojemnik na własną rękę, w ten sposób dopasujemy go również do potrzeb naszego ogrodu. Podczas wykonywania projektu musimy jednak zwrócić uwagę na kilka kluczowych spraw.

Wymiary kompostownika i jego pojemność

Aby jak najbardziej optymalnie korzystać z kompostownika, powinien on osiągać rozmiary odpowiadające ilości odpadów zbieranych w czasie całego roku. Zbyt duży zbiornik zajmuje cenne miejsce w małym ogrodzie, a niewielka konstrukcja na dużej działce szybko się wypełni.
Według ekspertów, maksymalna szerokość kompostownika nie powinna przekraczać 1,5 m, a jego wysokość 1,2 m. W większych zbiornikach pojawi się problem z dostępem powietrza do całości bioodpadów znajdujących się we wnętrzu, co zakłóci proces rozkładu i powstanie kompostu o odpowiedniej jakości.
Zaleca się, by kompostowniki przydomowe miały pojemność, w której 1 litr będzie przypadał na metr kwadratowy ogrodu. Gdy jego dużą część pokrywa trawnik, przelicznik należy zwiększyć do 1,5 litra, podobnie robią również właściciele dużych drzew liściastych i owocowych, a także intensywnie uprawiający warzywa.

Ustawienie

Kompostowniki ustawiamy w miejscach zacienionych i osłoniętych przed mocnym wiatrem. W ten sposób zapobiegniemy wysychaniu znajdujących się w ich wnętrzu odpadów. Unikamy jednak całkowitego cienia, bowiem pojemnik nie przyjmie wystarczającej ilości ciepła niezbędnej do rozkładu bioodpadów.

Konstrukcja prostego kompostownika

Najprostsze przydomowe kompostowniki budujemy z drewnianych desek. Aby uniknąć zakupu nowego materiału, możemy wykorzystać stare elementy lub palety. Znając wymiary pojemnika, można przystąpić do przycinania desek, do czego używamy piły. Używane deski warto przeszlifować, a następnie zabezpieczyć impregnatem, który znacząco wydłuża ich życie, zapobiegając gniciu i szybkiemu niszczeniu. Stosowanie środka poprawi też estetykę zbiornika.
W przypadku większych kompostowników warto wykonać w pierwszej kolejności szkielet konstrukcji, składający się z czterech palików wbitych w ziemię. Budowę rozpoczynamy od przybicia pojedynczych desek u podstawy przedniej ściany, a następnie postępujemy w podobny sposób z pozostałymi brzegami. Pamiętajmy, by pomiędzy deskami zostawić wolną przestrzeń, która pozwoli na swobodny przepływ powietrza. Nie powinna być ona oczywiście zbyt szeroka, by zebrany materiał nie wypadał na zewnątrz.
Dobrym rozwiązaniem jest wykończenie na pełną wysokość wszystkich trzech bocznych ścian zbiornika i pozostawienie tylko kilku desek od frontu. Ułatwi to nam dostęp do kompostu. Kiedy zacznie przybywać odpadków, podwyższamy stopniowo ściankę.
Wiele osób decyduje się na zabezpieczenie kompostownika za pomocą siatki lub folii (z otworami), które mocujemy łatwo usuwalnym zszywkami. Pozwala to utrzymać w jego wnętrzu ciepło, zwłaszcza w chłodniejsze miesiące. Przed nadmiernymi opadami zbiornika chronić może też przykrywa. Dla wygody nie zaszkodzi przymocować jej na stałe do tylnej ściany za pomocą zawiasów.
Kompostowniki nie mają dna, ale nie powinny być umieszczane w zagłębieniach lub w miejscach, do których łatwo spływa woda z reszty ogrodu. Podstawę warto wysypać tzw. warstwą drenażową składającą się gałęzi. Nakładamy na nią stary torf lub kompost, który ma za zadanie chłonąć nadmierną ilość wilgoci.
Zdjęcie: Envato Elements