Data publikacji:

Jaki odpowietrznik do grzejnika żeliwnego i jak go zamontować? 

Instalacja grzewcza, podobnie jak wodna lub gazowa, wymaga regularnej kontroli oraz konserwacji. Dotyczy to zwłaszcza właścicieli starszych domów i mieszkań, które wciąż korzystają z tradycyjnych grzejników żeliwnych. Jedną z podstawowych czynności poprawiających ich wydajność jest ich odpowietrzenie. Aby skutecznie przeprowadzić taką operację, w pierwszej kolejności należy skorzystać ze specjalnych odpowietrzników.
odpowietrznik do grzejnika żeliwnego

Do czego służy odpowietrznik w grzejniku? Czemu odpowietrzamy instalację grzewczą?

Chociaż woda w instalacjach grzewczych podróżuje w układzie zamkniętym, nie jest on nigdy w pełni szczelny. Z czasem do systemu c.o. dostaje się więc powietrze, za co odpowiadają niewidoczne gołym okiem szczeliny w rurach, a także ich nieszczelne połączenia. Zjawisko to jest bardziej intensywne zwłaszcza w przypadku starszych instalacji i grzejników.
Powietrze wstrzymuje poprawną pracę grzejnika, obniżając jego skuteczność poprzez zakłócanie przepływu wody oraz zmniejszenie jej ilości w żeberkach. Zapowietrzony grzejnik można zresztą bardzo łatwo rozpoznać po tym, że jego górna część pozostaje zimniejsza od podstawy. Jest to spowodowane tym, że gorąca woda nie jest w stanie wypełnić całego urządzenia. Co więcej, powietrze powoduje też czasami dobrze słyszalne bulgotanie, świstanie lub piszczenie w rurach, doprowadzające wiele osób do szaleństwa, bowiem dźwięki te są nie tylko bardzo nieprzyjemne i głośne, ale potrafią zaskoczyć domowników w najmniej spodziewanym momencie. 
Problem ten można samodzielnie naprawić przy pomocy specjalnego zaworu odpowietrzającego, instalowanego pomiędzy rurą doprowadzającą wodę a samym grzejnikiem. Współczesne grzejniki stalowe lub aluminiowe nieraz fabrycznie są wyposażone w odpowietrzniki. W przypadku modeli żeliwnych wygląda to zgoła inaczej, tutaj zawsze trzeba zainstalować je samodzielnie. 
Przeczytaj również: Jaki grzejnik do pokoju 25 m2 wybrać?

Rodzaje odpowietrzników

Wyróżniamy dwa typy odpowietrzników. Oba z nich będą kompatybilne z grzejnikami żeliwnymi, a kwestia wyboru jednego albo drugiego zależy od naszej indywidualnej decyzji.

Odpowietrznik ręczny do grzejnika żeliwnego

Jest to bardzo prosty zawór odznaczający się niską ceną, bowiem solidny model kupimy za kilka lub kilkanaście złotych. Zamontujemy je tuż przy grzejniku w dowolnej pozycji. Wybierając konkretny model, zwracamy uwagę na to, w jaki sposób go przekręcamy. Dostępne w sklepach produkty obsługujemy bowiem za pomocą śrubokręta, kluczyka lub zamontowanego już pokrętła. Zazwyczaj unikamy tych pierwszych, bowiem ich obsługa jest najbardziej kłopotliwa.
Odpowietrznik ręczny pracuje w instalacjach o ciśnieniu, które nie przekracza 15 barów, w maksymalnej temperaturze 100–120 stopni Celsjusza. Oznacza to, że świetnie sprawdzi się w prawie każdym domu lub mieszkaniu.
Atutem zaworów ręcznych jest ich niezawodność. Ze względu na prostą konstrukcję służą bez problemów przez wiele lat i nie sprawiają niespodziewanych problemów. Z drugiej strony odznaczają się ograniczoną wydajnością, ale ma to znaczenie wyłącznie w przypadku naprawdę dużych grzejników, zamontowanych np. w obiektach użyteczności publicznej.

Odpowietrznik automatyczny do grzejnika żeliwnego

Odpowietrzniki automatyczne, bardzo często zwane też pływakowi, są bardziej zaawansowanym rozwiązaniem, które kompletnie bez naszego udziału dba o to, by grzejnik nie wypełnia się powietrzem. Do działania nie potrzebują żadnego zewnętrznego źródła zasilania, ich mechanizm używa bowiem prostych zasad fizycznych. 
Kluczem jest tutaj niewielki pływak umieszczony w korpusie odpowietrznika. Jeżeli w rurach znajduje się zbyt dużo powietrza, opada on, otwierając zawór. Gdy poziom wody wróci do normy, zawór ponownie się zamyka. Korzystając z tego patentu, nie musimy samodzielnie zajmować się grzejnikiem i zaczynać działać, gdy zapowietrzenie grzejnika zaszło już bardzo daleko.
Wadą mechanizmu jest jego zdecydowanie niższa trwałość, a także duża awaryjność, dlatego też zawsze zaleca się stosowanie droższych modeli od sprawdzonych producentów.
Odpowietrzniki automatyczne z powodzeniem można stosować w innych miejscach instalacji c.o. o ciśnieniu nieprzekraczającym 12 barów. Posłużą chociażby ogrzewaniu podłogowemu i sprawdzą się w systemach używających kolektorów słonecznych. 

Jak zamontować odpowietrznik w grzejniku żeliwnym? 

Na początek warto zaznaczyć, że wszystkie prace nad instalacją c.o. wykonujemy poza sezonem grzewczym, gdy pozostaje ona nieaktywna. Odpowietrzniki instalujemy, wkręcając je pomiędzy grzejnikiem a rurą podłączeniową. W miejscach, w których dotychczas ich nie było, konieczne jest przycięcie rur i zakup nowych zakrętek. Należ przy tym pamiętać, aby wszystkie elementy były do siebie dopasowane co do milimetra, w przeciwnym przypadku doprowadzi to do rozszczelnienia się instalacji. Jeżeli nie mamy pewności, że poprawnie wykonamy pracę, warto poprosić o pomoc specjalistę.

Jak odpowietrzyć kaloryfer żeliwny bez odpowietrznika? 

Grzejniki żeliwne można odpowietrzyć bez udział zaworu, ale zadanie to będzie bardziej kłopotliwe. Zazwyczaj poleca się w takich przypadkach rozkręcenie górnej rury podłączeniowej instalacji. W tym celu przy pomocy klucza poluzowujemy nakrętkę połączeniową, musimy przygotować się na to, że wypłynie z niej woda. Należy zwrócić uwagę, że w starych instalacjach może być ona skorodowana, przez co nie dokręcimy jej już poprawnie w całości. W tej sytuacji zmuszeni będziemy do opróżnienia wody z systemu i kupna nowych elementów instalacyjnych. Dlatego też warto zostawić sprawę specjaliście, jeżeli mamy wątpliwości co do stanu rur. 
Zdjęcie: Envato Elements