Data modyfikacji: Poniedziałek, 19.04.2021

Jak wybrać rury do wody?

Przedstawiamy kompendium opisujące poszczególne rodzaje rur hydraulicznych, właściwości materiałów, z których są zbudowane, a także ich przeznaczenie. Informacje te powinny pomóc w wyborze optymalnej rury do wody w projektowanej lub remontowanej instalacji.

Najstarsze systemy hydrauliczne doprowadzające wodę do domów oraz obiektów użyteczności publicznej, takich jak łaźnie czy świątynie, powstały blisko cztery tysiące lat przez nasza erą w Mezopotamii. Nasi przodkowie używali wówczas rur wykonanych z wypalanej gliny, które zostały zastąpione nieco później przez starożytnych Egipcjan pierwszymi prostymi systemami hydraulicznymi opartymi w całości na miedzi. Kilka tysięcy lat później starożytni Rzymianie budowali z kolei kanały i akwedukty przy pomocy cegieł i kamieni, takich jak marmur.

W średniowieczu powszechnie używano rur drewnianych, najczęściej drążonych i kształtowanych w długich konarach drzew. W epoce rewolucji industrialnej, która rozpoczęła się na początku XIX wieku, w odpowiedzi na zapotrzebowanie fabryk i dynamicznie rosnących ośrodków miejskich na wydajne systemy kanalizacyjne, sięgnięto po nowe wówczas i wytrzymałe stopy metali.

Dziś, wybierając rury do wody, mamy do dyspozycji wiele rożnych typów materiałów oraz standardów, w których gąszczu łatwo się zgubić. Przedstawiamy więc najważniejsze typy rur hydraulicznych wraz z informacjami o materiałach, z których są wykonane, a także ich wadach oraz zaletach.

Jakie wymagania musi spełniać rura do wody?

Bez względu na wybrany typ rury, a także innych elementów instalacji hydraulicznej, przed zakupem zawsze powinniśmy się upewnić, czy wszystkie jej elementy spełniają odpowiednie normy wytrzymałościowe i technologiczne oraz posiadają wymagane atesty. Średnica rury oraz jej przepływ będą w dużej mierze zależeć od ciśnienia w sieci, a także wymagań projektowych budynku, których nie powinniśmy ignorować.

Rodzaje rur do wody

Podstawowe rodzaje stosowanych w budownictwie i przemyśle rur do wody nie uległy zmianom od kilku dekad. Rozróżniamy rury wykonane ze stali, miedzi oraz materiałów syntetycznych. Żaden z typów rur nie jest w pełni uniwersalny i każdy ma swoje plusy oraz minusy, a także konkretne przeznaczenie.

Stalowe rury do wody

Stalowe rury do wody spotyka się coraz rzadziej. Jeszcze kilkadziesiąt lat temu były one jednak najpopularniejszym (a często jedynym) wyborem hydraulików. Zazwyczaj natkniemy się na nie w starszym budownictwie, ale nadal w niektórych miejscach z rożnych powodów montuje się wykorzystujące je nowe instalacje.

Przeznaczenie – rurami stalowymi może płynąć zimna i gorąca woda. W drugim wypadku warto jednak pamiętać, że metal ten jest idealnym przewodnikiem i szybko promieniuje ciepło, obowiązkowo musimy więc montować na rurach dodatkową izolację.
Zalety – największa zaletą rur stalowych jest ich wysoka wytrzymałość na wszelkiego rodzaju uszkodzenia mechaniczne. Łączy się ona również z odpornością na zmiany temperatury, przez co z powodzeniem możemy stosować je np. na zewnątrz budynków.
Wady – do wady rur stalowych można zaliczyć bardziej skomplikowany proces montażu. Ich skracanie oraz formowanie wymaga dobrych narzędzi, a przy ich łączniu wykorzystuje się często spawarki. Rura wykonana ze stali jest jednak podatna na korozję, którą tylko w pewnym stopniu spowalnia proces cynkowania jej powierzchni (zalecany w przypadku wszystkich rur do wody). Poza rdzą w jej wnętrzu z łatwością odkłada się również kamień, co jest problemem, zwłaszcza gdy w naszym regionie musimy zmagać się z wyjątkowo twardą wodą, a także niebezpieczne mikroorganizmy.

Miedziane rury do wody

Rury do wody z miedzi posiadają właściwości zbliżone do rur stalowych, ale w przeciwieństwie do nich, odznaczają się również unikalnymi cechami, które sprawiają, że wciąż są dość popularne w instalacjach hydraulicznych.

Przeznaczenie – rurami miedzianymi możemy transportować zarówno zimną, jak i ciepłą wodę. Świetnie nadają się również do instalacji grzewczej oraz bez przeszkód mogą być instalowane na zewnątrz budynków.
Zalety – miedziane rury są znacznie lżejsze od stalowych, w porównaniu do nich wykazują się także kilkukrotnie większą trwałością. Co więcej, mogą mieć również mniejszą średnicę przy podobnej przepustowości, co grubsze modele stalowe. Rury tego typu są również łatwiejsze w montażu, w zależności od twardości do ich modelowania i profilowania wystarczy prosta giętarka. Ich największym plusem będzie to, że nie odkłada się w nich kamień i nie poddają się łatwo korozji. Miedź posiada właściwości bakteriobójcze, przez co dodatkowo chronią wodę pitną przed groźnymi ustrojami.
Wady – ze względu na cenę materiałów, miedziana instalacja będzie nawet o kilkadziesiąt procent droższa od stalowej i plastikowej.

Rury do wody PCV (PVC) i CPVC

Obecnie to jeden z najczęściej wybieranych rodzajów rur do wody. Rury PVC, które bardzo często opisywane są błędnym skrótem PCV, wykonane są z popularnego tworzywa sztucznego (polichlorku winylu) używanego w niezliczonych przedmiotach domowego użytku.

Przeznaczenie – modele PCV przeznaczone są wyłącznie do transportowania zimnej i letniej wody w maksymalnej temperaturze do 50 stopni. Rury ze wzmacnianego CPVC poradzą sobie jednak z cieczami o temperaturze do 100 stopni Celsjusza.
Zalety – niewielki ciężar, niska cena oraz łatwość montażu to podstawowe zalety rur PVC. Gładka powierzchnia utrudnia rozwój groźnych bakterii we wnętrzu rury.
Wady – brak odporności na niskie temperatury. Rury PVC wystawione na mróz i trudne warunki atmosferyczne z łatwością kruszeją i pękają. Nie należy montować ich na zewnątrz budynków.

Rury do wody PE i PEX

Rury z tworzywa sztucznego PE wykonane są z polietylenu i występują w trzech wersjach – miękkiej (PE-LD), twardej (PE-HD) i sieciowanej (PEX), które różnią się pomiędzy sobą właściwościami fizycznymi.

Przeznaczenie – standardowe rury PE używamy jedynie do instalacji z zimną wodą (do ok. 20 stopni). Miękkie modele przeznaczone są dla sieci nisko, a twarde do wysokociśnieniowej. Wzmacniane rury PEX wykorzystamy natomiast również do transportu gorącej wody (do 95 stopni Celsjusza). Wszystkie trzy typy znoszą dobrze niskie temperatury i możemy montować je na zewnątrz bez dodatkowych zabezpieczeń.
Zalety – niezwykła lekkość i elastyczność, przydająca się podczas konstruowania skomplikowanych instalacji hydraulicznych. Ich gładka powierzchnia utrudnia rozwój groźnych bakterii we wnętrzu.

Rury do Wody PP

Lekkie rury wykonane z polipropylenu, odznaczające się dużą odpornością na zmiany temperatur.

Przeznaczenie – rury PP są idealne do transportowania gorącej i zimnej wody, wytrzymują temperatury od minus 40 do blisko 100 stopni Celsjusza, co sprawia, że są znacznie bardziej uniwersalne niż inne typy rur plastikowych.
Zalety – lekka budowa, względnie niska cena oraz łatwość montażu.
Wady – rury PP są podatne na działanie promieni UV, które prowadzi do ich osłabienia i w dłuższym czasie uszkodzenia. Instalując je na zewnątrz, powinniśmy zadbać o to, by ochronić je przed światłem słonecznym.